|
İzmir ili, kuzeyde Midilli Adası karşısında Türkiye ile Midilli arasındaki kanalın doğal uzantısı olan Dikili Körfezi'nden başlayarak, güneyde Küçük Menderes ağzının az ötesine kadar Ege Denizi boyunca uzanır, Kuşadası yakınlarında Çam Limanı Burnu yakınlarında sona erer ve yalnızca Küçük Menderes çevresinde içeriye doğru girer.
İlin doğu sınırları boyunca çeşitli dağlar yer alır. Anadolu'nun batısında kendi adının verildiği körfezi çevreleyen İzmir'in denizden yüksekliği 10 metredir. Bu rakım içlere doğru yükselir. İlin kuzey ve güney sınırlarından 37.40; 38.20 kuzey parelelleri (enlem), doğu ve batı sınırlarından da 26.10; 28.30 doğu meridyenleri (boylam) geçer.
İzmir ili sınırları içinde kalan topraklar çöküntü alanlarındaki ovalardan ve dağlardan, oluşmuştur. Kozak, Bozdağ, Zeytinlik, Küçük Çavdar ve Büyük Çavdar ilin en önemli yaylalarıdır. Türkiye'nin en önemli havzalarından Küçük Menderes, Gediz ve Bakırçay İzmir ili sınırları içinde yer almaktadır. İlin kuzey-güney doğrultusundaki uzunluğu yaklaşık 200 km, doğu-batı doğrultusundaki genişliği ise 180 km olup kapladığı alan ise (yüzölçümü) 11.793 kilometrekaredir.
Tarihi belgelerde İzmir'in en eski ady "ZMÜRNA" olarak geçmektedir. Ion yazımında SMRYNA yazılışının ZMYRNI olarak telaffuz edilmesinden kaynaklanarak şehrin adının IZMIRNI olarak kullanılmaya başlandığı varsayılmaktadır. Şehrin İzmir adını alışı ise Türklerin Anadolu'ya yerleşmesinden sonraya rastlamaktadır. İzmir adı ilk defa Anadolu'ya yerleşen Türkler tarafından kullanılmıştır.
Arkeolojik araştırmalar İzmir'de ilk yerleşimin İ.Ö. 3000'lerde körfezin kuzey-doğu ucundaki Bayraklı dolaylarında olduğunu göstermektedir. Şehrin Bayraklı Tepekule mevkiinde Navluhan adıyla kurulmuştur. Kaynaklar İzmir'in ikinci kez kuruluşu çalışmalarının Büyük İskender zamanında Kadifekale dolaylarında başladığını göstermektedir.
Tarihi gelişim içerisinde İzmir çeşitli medeniyetlerin hakimiyeti altına girmiştir. Tarih boyunca İzmir'de ticaret hep ön planda olmuştur. İran'ın ham ipeği kervanlarla İzmir'e getirilmiş ve buradan Avrupalı tüccarlara satılmıştır. Aynı şekilde Avrupa'dan gelen mallar da İzmir üzerinden Anadolu ve İran'a sevkedilmiştir.
İzmir 15. yüzyılda Osmanlı egemenliğine girmiş, bu dönemde ekonomik hayatın olduğu kadar sosyal hayatın da lokomotifi durumuna gelmiştir.
15 Mayıs 1919'da Yunan işgaline uğramış, bu işgal 9 Eylül 1922'de Yunan ordularının bozgunu ile son bulmuş ve İzmir, Mustafa Kemal ATATÜRK'ün önderliğinde yürütülen Ulusal Kurtuluş Savaşımızın simgesi olmuştur.
EKONOMİ
Kurtuluş Savaşı'ndan sonra ülkenin ekonomik politikasını saptayan Birinci İktisat Kongresi 17 Şubat 1923'te İzmir'de toplanmıştır. İkincisi ise yine İzmir'de 1981 de gerçekleşti. Doğal konumu itibari ile Türkiye'nin zengin il merkezlerinden birisi olma özelliklerini üstünde toplayan İzmir ili, kaliteli ve bol hammade kaynaklarına, modern deniz, hava ve kara ulaşım ağına, eğitilmiş insan gücüne ve öncelikle tarımsal faaliyetlerle geliştirilmiş ve sınaii üretimle arttırılmış olan önemli sayılabilcek sermaye birikimine sahiptir. Bu özellikler ilin saniyeleşmesinin itici gücünü oluşturmaktadır.
İzmir'de geleneksel sanayideki özelliklerini taşıyan gıda, tekstil, tütün ve kurutulmuş sebze-meyve sanayi yanında imalat sanayi'nin hemen hemen tüm dalları kurulmuş ve etkinlik gösterir düzeye ulaşmıştır. Ara malları grubunda petrol, petrokimya, demir-çelik, çimento, tuğla-kiremit, deri; yatırım malları grubunda da otomotiv, taşıt ve makina sanayi dalları genel yapı içerisinde ağırlıklı yere sahiptir. Kentte en büyük sanayi tesisi Aliağa Petrol Rafinerisi ve Aliağa Petrokimya Müessesesidir.
Öteki önemli kamu kuruluşları MKE'nin yüksek Vasıflı Çelik Fabrikası, TZDK'nın İzmir Tarım Alet ve Makina Fabrikası, Türkiye Gemi Sanayi AŞ'nin Alaybey Tersanesi, Etibank'ın Cumaovası Perlit İşletmesi, Sümerbank'ın İzmir Bornova ve Sanayi Müessesesidir. Aliağadaki tesisler nedeniyle İzmir İmalat ve Kimya Sanayinde ağırlık taşır. Kimya sanayi dalında üretim yapan özel kesime ait boya, gübre, kağıt ve yağ fabrikaları vardır.
İzmir ilinde madeni eşya, kösele, plastik, meşrubat ve çimento gibi değişik endüstiri kolları gelişmiştir. Ayrıca İzmir, hayvancılık (arıcılık, ipekçilik, tavukçuluk, balıkçılık) ve orman (il topraklarının % 19'u eder) ürünleri açısından zengindir. Karaburun, Ödemiş'te civa yatakları, Bayındır'da itanyum, Torbalı'da demir, Foça'da alüminyum, Selçuk'ta mermer, İzmir, Tire, Torbalı ve Urla'da perlit yatakları mevcut olup, MTA tarafından işletilmektedir.
İzmir Alsancak Limanı 20.000.000 ton kapasiteli önemli bir ihracat ve ithalat merkezidir.
Dış ülkelere tarım ürünleri olarak tütün, pamuk, üzüm, küspe, incir, kuru kayısı, narenciye, hububat, bakliyat, baharat, defne yaprağı, sanayi ürünleri olaral da gıda, içki, dokuma ve giyim, orman ve kimya ürünleri, çimento, cam, seramik, metaller, madeni eşya, makina ve mekanik aletler, kauçuk, hediyelik eşya, maden olarak borasit, kalsit, barit ihraç edilir.
İzmir'den yapılan ihracat genel ihracatımızın % 40' ına yakındır. İhracat alanında Türkiye'nin önemli bir limanıdır. İthalatta aynı önemi taşımaz
EĞİTİM
İzmir,Türkiye'nin eğitim düzeyi en yüksek illerinden biridir. İzmir'de Ege, Dokuz Eylül, Ekonomi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Yaşar ve İzmir adlarını taşıyan altı üniversite ve bunlara bağlı olarak da çeşitli alanlarda eğitim ve öğretim hizmeti veren fakülteler bulunmaktadır.
Bu üniversiteler hakkında detaylı bilgi için İzmir Üniversiteleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
SPOR
İzmir'deki spor hayatının geçmişte 1880'li yıllara kadar dayandığı görülmektedir. Organize olarak yürütülen ilk spor faaliyeti 1894 yılında İzmir Sultaniyesi'nde başlamıştır. Bunu takiben Bornova'da İzmir'in ilk spor kulubü kurulmuştur. İzmir'deki spor hareketleri İngiliz, Fransız ve Rumlar tarafından gerçekleştirilmekte iken İzmir'deki ilk Türk Spor Kulubü olan Karşıyaka Spor Kulubü 1912 yılında kurulmuş, bunu 16 Ocak 1914 yılında Altay, 1923 de Altınordu ve İzmirspor ve 1925 yılında Göztepe ve 1953 yılında da Bucaspor izlemiştir.
İlk yıllarda çok az olan Federe Kulüp sayısı 1990 yılında 158 e ulaşmıştır. Beden Terbiyesi İl Müdürlüğü'ne kaydını yaptırmamış örgütlü kulüp sayısı ise 300'ün üzerindedir. Bu sayı İzmir'deki spor faaliyetlerinin ne kadar büyük bir hızla ilerlediğini göstermektedir.
SPOR TESİSLERİ
Spor tesisleri bakımından da son derece zengin olan İzmir, spor aktiviteleri halkın en yoğun ilgi duyduğu konuların başynda gelmektedir. Milletlerarası spor olaylarına sahne olan İzmir'deki spor tesislerini şöyle özetleyebiliriz.
Atatürk Halkapınar Olimpiyat Tesisleri
- Atatürk Stadyumu
- Atatürk Atletizm Stadı
- Futbol Antreman Sahaları
- Atatürk Spor Salonu
- Kültürpark Celal Atik Spor Salonu
- Yüzme Havuzları
Kulüp Tesisleri
İzmir'de bulunan kulüplerin hemen hepsi çağdaş çalışma binalarına ve sahalarına kavuşmuş durumdadır.
Tenis Kulubü: Fuar Kültürkpark'tadır.
Atlı Spor Kulubü: Buca Şirinyer'dedir.
Arkas Spor Kompleksi: Karşıyaka Örnekköy'de 300 bin metrekarelik alan üzerine kuruludur.
KÜLTÜR ve SANAT
İzmir Devlet Opera ve Balesi ile Devlet Tiyatrosu her sezon birbirinden güzel oyunları ile İzmirlilerin ilgisini çekmektedir. İzmir Devlet Senfoni Orkestrası'nın konserlerine bilet bulabilemek şans sayılır. Fuar sezonu içinde Fuar ve dahilinde yer alan birçok sahnede ülkemizin önde gelen tiyatro toplulukları oyunlarını sergilemektedir.Öte yandan İzmir Amerikan Lisesi, Amerikan ve Fransız Kültür merkezleri'nin salonları turne dönemlerinde hizmet vermektedir. Bunların dışında İzmir, çok yoğun bir amatör tiyatro potansiyeline sahiptir. İSEM kuruluşları bunların başynda gelir. Bu alanda bir çok amatör topluluğun varlığından söz edilebilir. Ege Üniversitesi'nin hemen her fakültesinde öğrenci toplulukları her yıl çeşitli oyunlar sergilemektedir.
9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tiyatro Bölümleri her yıl sergiledikleri oyunlaryıla İzmirlilerin olduğu kadar ülkemiz sanat ortamının da ilgisini ve beğenisini toplamaktadır. Bergama, Selçuk, Klaros gibi tarihi ve arkeolojik zenginliklerle dolu ilçelerimizde bulunan antik açık hava tiyatrolarında şenlik, festival türü organizasyonlarda sergilenen oyunlarla halka hizmet vermektedir.
İzmir Devlet Opera ve Balesi, ülkemizin en önemli kuruluşlarından biri olarak her yıl İstanbul, Ankara gibi büyük kentlerimizden sonra repertuarı en zengin ve büyük prodüksiyonlara sahip olan bir sahnedir. Yerli ve yabancı sanatçılaryn oyunlarıyla gerçekleşen yapımlar büyük ilgi görmekte ve İzmirlilerin sanat beğenisinin gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. İzmir Devlet Senfoni Orkestrası, bir yıllık programında dünyanın en ünlü repertuar parçalarını seslendirmekte, zaman zaman yabancı solistleri de ağırlayabilmektedir. Senfoni orkestrasının devamlı izleyicilerini daha çok gençler özellikle üniversite gençliği oluşturmaktadır.
İzmir Devlet Opera ve Balesi: Milli Kütüphane Caddesi No: 37 Konak
Devlet Senfoni Orkestrası: Konak SSK İşhanı
Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi: Mithatpaşa Caddesi No:110
Devlet Tiyatrosu Karşıyaka Sahnesi: Karşıyaka Çarşı içi
Devlet Türk Klasik Müziği Korosu: Cumhuriyet Bulvarı No: 66
Atatürk Açık Hava Tiyatrosu: Fuar Kültürpark
KÜLTÜR MERKEZLERİ
Konak Meydanı'nda bulunan Ege Üniversitesi Kültür Merkezi (AKM) İzmir'in kültür ve sanat hayatında çok önemli bir yeri doldurmaktadır. Devlet Senfoni Orkestrası konserlerinin sürekli olarak kültür merkezleri salonlarında verilmesi, tiyatro salonunda gerek Ege Üniversitesi öğrenci topluluklarını gerekse turne şeklindeki ilimize gelen tiyatro topluluklarının gösterilerine yer veren Kültür Merkezi Sarayı, aynı zamanda konfransların yapıldığı önemli bir sanat kültür ortamı durumundadır.
Ayrıca Atatürk İl Halk Kütüphanesi Tiyatro Salonu ve Arkeoloji Müzesi Konefrans Salonu da zaman zaman kültür etkinliklerinde görev almaktadır. Konak Belediyesi Güzelyalı'daki eski AS Sinemasını ve Kıbrıs Şehitleri Caddesi'ndeki eski binasını Kültür Merkezi, Buca Belediyesi ise İngiliz Kilisesi'ni Kültür Sanat Merkezi haline getirmiştir.
ULAŞIM
İzmir ulaşım ağı bakımından ülkenin diğer illerine göre imkanları oldukça gelişmiş bir kenttir. il, kara, hava, deniz ve demiryolu ile yurtiçi ve yurtdışı bağlantılarına sahiptir. Bunların ilki Bornova üzerinden Manisa'ya bağlanan ve kentin yakın çevre ilişkisini kuran yoldur. Karşıyaka-Menemen üzerinden Çanakkale'ye uzanan yol ise ikinci bağlantıyı oluşturmaktadır. Ankara-İzmir bağlantısı ise Manisa Trafik akımı ile Demirci, Kula ve Uşak yönünden gelen Ankara trafiği ile birleşerek kent merkezi'ne girmektedir. Aydın-İzmir bağlantısı yeni yapılan otoban ile sağlanır. İzmir-Aydın otobanı İzmir için çok önemlidir ve kentin birçok ilçesine bu otobanı kullanarak ulaşabilirsiniz. Torbalı, Çeşme bunlara örnek verilebilir. Beşinci bağlantı ise Çeşme-İzmir yönündedir ve Hatay-Mithat paşa Caddesi yoluyla Urla ve Çeşme'ye bağlanır.
Ülkemiz demiryolu ulaştırmasında İzmir'in özel bir önemi vardır. Çünkü ülkemizin ilk demiryolu 1886 yılında İzmir-Aydın hattında yabancılar tarafından yapılmıştır. Bu hat küçük ve Büyük Menderes vadilerinin içlerine kadar uzanmakta ve tüm tarım ürünlerinin İzmir Limanı'na akmasını sağlayıcı bir şekilde Tire, Bayındır, Seferihisar, Çivril gibi ürün toplanma merkezlerine kollarla uzanmaktadır. İçe dönük örümcek ağı şeklinde değil, dışa dönük ağaç dalları şeklinde uzanan demiryolları vadilerdeki en uç noktalara kadar uzanmakta ve tarım ürünlerinin ve madenlerin dış pazarlara ulaştırılması için İzmir Limanı'na en kısa sürede aktarılmasını sağlamaktadır. Aydın yönünden gelen demiryolu Alsancak İstasyonu'na Manisa yönünden gelen demiryolu ise Basmane İstasyonu'na girerek sona erer.
Bir liman kenti olan İzmir'de deniz yolu ulaşımı önemlidir. Körfezin iç kesiminde yer alan Alsancak Limanı'nın dalgakıran uzunluğu 1314 metredir. Alsancak Limanı Türkiye'nin önemli ihracat kapılarından biri olduğu gibi, yurt içi ve dışı yolcu trafiğinide düzenler. Limandan sürekli olarak İstanbul-İzmir seferleri vardır. Bu seferlerin yaz ve kış tarifeleri değişmektedir. Ayrıca yaz aylarında hem yurtdışında ve hemde Akdeniz Limanlarına turistik amaçlı geziler düzenlenmektedir. Kent içi ulaşımda önemli bir trafik yükünü kaldıran küçük körfez iskeleleri ise Konak, Karşıyaka, Bostanlı, Güzelyalı'dır. Körfezin iki yakası arasında yolcu taşımada kullanılan bu küçük iskelelerin yolcu taşıma kapasiteleri hayli fazladır. İzmir kenti'nin civar ilçelerinde de küçük limanlar mevcuttur. Bunlarda en önemlileri Çeşme, Dikili, Aliağa, Yeni Foça ve Eski Foça' dır. Çeşme körfezindeki limana eklenen marinada yatçılara hizmet vermektedir. Bunun yanında Uluslararası trafik için yapylan bir de Ro-Ro limanı vardır. Yine turistik ilçelerden olan Dikili, Seferihisar, Yeni ve Eski Foça'da yatların barınması için marinalar oluşturulmuş ve hem yerli hem de yabancı yatçılara hizmet vermektedir. Kentin diğer önemli limanı ise Aliağa 'dır.
Ülkemizin en önemli rafineri tesisleri ile tam bir ekonomik liman görünümündedir. Ham petrol boşaltma ve işlenmiş petrol sevketme tesisleriyle donatılmış olan Aliağa Limanı uluslararası kapasitededir. Bir diğer ulaşım şekli olan Hava Yolları'nda ise İzmir'de Adnan Menderes Hava Limanı mevcuttur. Adnan Menderes Hava Limanı'ndan her gün periyodik olarak Yurt içi ve yurt dışı seferler konulmuştur. İzmir içi ve ilçeleri arasındaki ulaşım son derece rahat ve gelişmiş durumdadır. İzmir'in yeni açılan Santral Garaj'ından Türkiye'nin tüm diğer il ve ilçelerine gece ve gündüz düzenli olarak otobüs seferleri yapılmaktadır.
DEMİRYOLU
İzmir'den Ankara, İstanbul, Denizli, Aydın gibi şehirlere düzenli tren seferleri yapılmaktadır.
Merkez Basmane Garı, Tel:0.232.484 86 38
Alsancak Garı, Tel: 0.232.458 31 31
KARAYOLU
Şehirlerarası Otobüs Firmaları ile Türkiye'nin tüm illerine gece ve gündüz düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır. Terminalin merkeze uzaklığı 12 km.'dir.
Otogar Tel : (+90-232) 472 10 10
HAVAYOLU
Adnan Menderes Havalimanından yurtiçi ve yurtdışına periyodik olarak seferler yapılmaktadır. Merkeze uzaklığı 16 km.'dir.
Hava Limanı Tel : (+90-232) 484 12 20
ÜÇKUYULAR OTOGARI
Çeşme- Seferihisar ve Gümüldür ilçelerine yaz kış düzenli olarak otobüs ve dolmuş seferleri yapılmaktadır. Merkeze uzaklığı 10 km.'dir.
Otogar Tel : (+90-232) 259 88 62
DENİZYOLU
Çeşme- Seferihisar ve Gümüldür ilçelerine yaz kış düzenli olarak otobüs ve dolmuş seferleri yapılmaktadır. Merkeze uzaklığı 10 km.'dir.
Otogar Tel : (+90-232) 259 88 62
Şehiriçi Ulaşım Bilgileri
Kert içinde toplu taşım olanakları son derece düzenli olup, tüm semtlere ulaşım kolaylıkla yapılabilmektedir. Şehir içinde ulaşım otobüs, metro ve feribot ile sağlanmaktadır. Bunun dışında Bornova-Karşıyaka,Bornova-Buca, Bornova-Gaziemir, Çiğli-Bornova, Balçova-İnciraltı gibi merkezi ilçeler arasında dolmuşlar ile ve yine şehir merkezinde Alsancak-Konak, Konak-Yenişehir, Konak-Kahramanlar semtleri arasında taksi-dolmuşlar ile ulaşım sağlanmaktadır.
KENT KART
İzmir toplu ulaşım sisteminde bütünlük sağlayan kentkart sistemi uygulanmaktadır. İzmir genelinde yaygın bayiliklere kart satışı ve kontör yüklemesi yapılabilmektedir. Kültürparka araçla ve İzmir Enternasyonal Fuarı döneminde ücretli olan yaya girişleri sırasında kent kart kullanılabilmektedir. Kentkart kullanımına ilişkin herhangi bir sorunla karşılaşmanız durumunda, Cumhuriyet Bulvarı No:1 Konak adresinde bulunan İzmir Büyükşehir Belediye binası altındaki Kentkart Kontrol Merkezi ne başvurabilirsiniz. Kentiçi ulaşımda kentkartın yanısıra, jetonlarda vapur ve metroda geçerlidir.
BELEDİYE OTOBÜSLERİ
Hattın Uzunluğuna göre besleme (B), kısa (1) , orta (2) ve uzun (3) olarak adlandırılmış otobüslerde kademeli ödeme sistemi uygulanmaktadır. Örneğin gideceğiniz duraktan 1 ve 3 numaralı otobüsler geçiyorsa 1 kademeli olanı seçerek ulaşım için daha az ücret ödemiş olursunuz.
METRO
Metro İstasyonları: İzmir metrosunun 11.6 km'lik hattında Hatay-Üçyol, Konak, Çankaya, Basmane, Hilal, Stadyum, Halkapınar, Bölge ve Bornova olmak üzere toplam 10 istasyon bulunmaktadır.
Sefer Sıklığı: 06.00-24.00 saatleri arasında hizmet veren metronun ortalama 10 dakika olan sefer aralığı yoğun saatlerde 5 dakikada bir'e inmektedir.Metro ile en uzun hat olan Üçyol'dan Bornova'ya 17 dakikada ulaşılmaktadır.
Metro Aktarma İstasyonları: Bornova/Halkapınar, Hatay/Üçyol aktarma istasyonlarında otobüs; Konak İstasyonu'nda ise hem otobüs hem de vapur bağlantısı vardır.
VAPURLAR / İSKELELER
Yolcu Vapur Seferleri: "Toplu Ulaşımda Bütünlük" amacıyla Körfez Vapurları'nın sayısı ve sefer sıklığı arttırıldı.Ulaşımda kolaylık ve rahatlık sağlandı.(Örneğin Karşıyaka ve Bostanlı ile Konak arasındaki sefer aralığı 15 dakikaya indirildi.)İskeleler yeniden düzenlendi. Bostanlı, Karşıyaka, Bayraklı, Alsancak, Pasaport, Konak, Göztepe ve Üçkuyular olmak üzere 8 iskeleden sefer yapılmaktadır.
Arabalı Vapur Seferleri: Üçkuyular ve Bostanlı iskeleleri arasında sürekli sefer yapan arabalı vapurla şehir içi trafiğine girmeden 25 dakikada ulaşım sağlanmaktadır.Bostanlı' dan ilk sefer hafta içi ve cumartesi günleri 06.50'de,pazar günü 11.00'de,son sefer ise her gün 23.30'dadır.Üçkuyular'dan hafta içi ve cumartesi 07.30'da,pazar günleri 11.40'da başlayan seferler 00.10'a kadar sürmektedir.Araba vapurlarının sefer aralığı talebin yoğun olduğu saatlerde 40 dakika,günün diğer zamanlarında ise saatte bir'dir. Üçkuyular ve Bostanlı iskelelerindeki aktarma istasyonlarına otobüslerle kolaylıkla ulaşılmaktadır.
GECEYARISINDAN SABAHA KADAR ULAŞIM HİZMETİ
24 saat çalışan otobüs ve vapur hatları koyularak gece yarısından sonra toplu taşım araçları ile ulaşım olanağı sağlanmıştır.
Buna göre; otobüsler Konak başlangıçlı hatlar (Vapur İskelesi önünden hareket eder)
63 Konak - Bornova (Manavkuyu Yolu ile)
104 Konak - Buca (Eşrefpaşa yolu ile)
152 Konak-Gaziemir (Karabağlar yolu ile)
180 Konak-Balçova (İnönü Caddesi yolu ile)
Bu otobüsler ilk servislerine 00.25'te semtlerden,00.55 'de Konak'tan başlar ve 1 saat ara ile 05.55'e kadar devam eder.
Karşıyaka başlangıç hatları (Karşıyaka vapur iskelesi önünden hareket eder)
542 Karşıyaka-Çiğli (Girne Bulvarı yolu ile)
Bu otobüsler ilk seferlerine 00.25'de Karşıyaka'dan 00.55'de Çiğli' den başlarlar ve 1 saat ara ile 05.55'e kadar devam eder.
|